Prognozy zakładają, że do 2050 r. emisje dwutlenku węgla pochodzące z transportu wzrosną z 6–7 gigaton do 16–18 gigaton. Ponadto, około 30% Europejczyków mieszka w miastach, w których poziom zanieczyszczenia powietrza przewyższa unijne normy jego jakości. Paliwa konwencjonalne spalane przez autobusy są jednym z największych źródeł emisji CO₂, tlenków azotu oraz cząstek stałych.
W tym kontekście kluczowe znaczenie ma rozwój systemu zrównoważonego transportu zbiorowego. Wdrażanie do flot autobusów zeroemisyjnych stanowi dziś priorytet wielu ośrodków miejskich na całym świecie. Metropolie postrzegają rozwój ekologicznego transportu za podstawowy instrument do walki z zanieczyszczeniem powietrza. Według danych Bloomberg New Energy Finance, łączna liczba autobusów z napędem elektrycznym wzrośnie z 386 tys. sztuk w 2017 r. do około 1,2 mln w 2025 r. Udział zelektryfikowanych autobusów w światowej flocie osiągnie poziom 47%.
Zalety pojazdów zeroemisyjnych dostrzega coraz więcej miast, które decydują się na ich eksploatację. Kolejne metropolie na świecie deklarują, że w przyszłości zamierzają dysponować flotą, składającą się wyłącznie z autobusów elektrycznych. Po ulicach chińskiego Shenzhen już od 2017 r. poruszają się wyłącznie pojazdy zeroemisyjne. Miasto dysponuje flotą składającą się łącznie z 16,5 tys. autobusów elektrycznych. Szereg metropolii zadeklarowało się, że od 2025 r. będzie nabywało wyłącznie autobusy zeroemisyjne. Stosowną rezolucję w tej sprawie przyjęły władze Londynu, Paryża, Mediolanu, Barcelony, Kopenhagi, Los Angeles, Quito, Mexico City, Vancouver, Seattle, Kapsztadu i Auckland. Zrównoważony transport publiczny jest rozwijany również w polskich miastach. Według Licznika Elektromobilności, na koniec 2023 r. w Polsce jeździło ponad 1100 autobusów elektrycznych.
Wprowadzaniu autobusów elektrycznych do eksploatacji w państwach członkowskich Unii Europejskiej sprzyjają regulacje prawne. Na podstawie „Ram polityki klimatyczno-energetycznej do 2030 r.”, co najmniej 80% pracy przewozowej w publicznym transporcie zbiorowym ma być wykonywane z wykorzystaniem środków transportu, które nie są napędzane paliwami konwencjonalnymi. Ponadto, do 2030 r., emisje CO₂ z sektora transportu mają zostać ograniczone o 40%.
Celem opracowanego przez F5A raportu jest analiza możliwości i uwarunkowań wprowadzania autobusów z napędem elektrycznym do obsługi transportu zbiorowego w polskich i zagranicznych miastach oraz prezentacja doświadczeń wynikających z działań podejmowanych na rzecz zakupu i eksploatacji nisko- i zeroemisyjnej floty. Jako wzorce dobrych praktyk przedstawiono przykłady Berna, Bonn, Graz, Inowrocławia, Jaworzna, Krakowa, Lublina, Polkowic, Warszawy i Zielonej Góry, które zostały ujęte w odrębnych rozdziałach opracowania.
Opracowanie F5A zawiera ponadto rozbudowane przykłady dobrych praktyk, wynikających z doświadczeń przedsiębiorstw, uczestników rynku zbiorowego transportu publicznego. Polska już obecnie jest jednym z europejskich liderów w zakresie ekologicznego transportu publicznego i mamy nadzieję, że niniejszy raport przysłuży się dalszemu rozwojowi zero- i niskoemisyjnych flot przez krajowych operatorów.
–
